سناریوهای آینده محور روسیه، چین و ایران

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "نفت ما"، از زمانی که اسرائیل و ایران در یک جنگ 12 روزه درگیر شدند، این سوال مطرح بود که آیا مسکو و پکن واقعا در صورت تشدید منازعه در کنار تهران خواهند ماند یا مفهوم «محور روسیه-چین-ایران» بیشتر یک افسانه است تا واقعیت؟ اندیشکده Wikistrat در 10 جولای میزبان دکتر ریچارد ویتز پژوهشگر ارشد و مدیر مرکز تحلیل سیاسی-نظامی در موسسه Hudson بود تا چگونگی واکنش روسیه و چین و آنچه که آنها از جنگ اسرائيل و ایران آموخته اند و محدودیتهای مشارکت با ایران را تحلیل کند. در جهان اتحادها و ائتلافهای دگرگون شونده، آینده این محور ممکن است موازنه قوا را فراتر از خاورمیانه شکل بدهد.
پشتیبانی حداقلی، لفاظی حداکثری
روسیه و چین حملات اسرائیل را محکوم نموده و پیشنهاد میانجیگری دادند اما از مداخله موثر اجتناب کردند. مسکو اولویت را بر پرهیز از تشدید تنش گذاشت، در حالیکه گفتگو با ایالات متحده را حفظ می کرد و پکن بر عقب نشینی، حفاظت و تضمین منافع اقتصادی اش تمرکز داشت.
انزوای راهبردی: منفعت روسیه و چین در شکاف ایران با غرب
بیزاری و گریز ایران از غرب در راستای منافع روسیه و چین است و به آنها اجازه می‌دهد بر بازارهای انرژی ایران تسلط داشته و ورود دوباره غرب به ایران را محدود نمایند، در حالیکه از گرفتار شدن در جاه‌طلبی‌های هسته‌ای یا منازعات منطقه‌ای تهران پرهیز کنند.
راههای دور زدن تحریم‌های انتقال تسلیحات
در حالی که مسکو و پکن به خرید نفت ایران بواسطه دور زدن تحریم‌ها ادامه می‌دهند و فناوری با کاربرد دوگانه محدود را فراهم می کنند، هر دو محتاط باقی مانده اند و تمایل دارند از تلافی مستقیم غرب که می‌تواند منافع اقتصادی بزرگتر آنها را با تهدید مواجه کند، دوری نمایند.
درس‌های آموخته شده از حمله هوایی اسرائیل
جنگ هوایی سریع و دقیق اسرائیل، قدرت تسلط هوایی و ادغام پهپاد-جنگنده را مورد تاکید قرار داد. استراتژیست‌های چینی در حال مطالعه این تاکتیک‌ها برای سناریوهای تایوان هستند، در همین حال روسیه به بررسی پیامدهای آن برای مواجهه با قدرت هوایی در سطح ناتو مشغول است.
وابستگی محور روسیه-چین-ایران بر بقای حکومت
همکاری و اتحاد کنونی ایران با روسیه و چین به بقای حکومت پیوند خورده است. به ادعای ویکی استرات، یک اتفاق پیش بینی نشده می‌تواند تهران را دوباره به سمت اروپا و ایالات متحده رهنمون ساخته، در حالیکه نفوذ روسیه و چین را کاهش داده و راههایی را برای همگرایی دوباره با غرب باز کند.
سناریوهای آینده‌
- بهترین سناریو: ایران روابطش را با کشورهای BRICS و سازمان همکاری شانگهای SCO گسترش می دهد در حالیکه روابط اقتصادی و امنیتی محدودش را با مسکو و پکن افزایش خواهد داد.
- بدترین سناریو: روسیه و چین تهران را رها می کنند تا توافقات گسترده‌تر با غرب را تضمین نمایند در حالیکه ایران را منزوی خواهند کرد.
- سناریوی غیرقابل پیش بینی: تغییر حکومت، باعث چرخش ایران به سمت غرب خواهد شد، در حالیکه محور روسیه-چین-ایران را از هم فرو می‌پاشاند و باعث شکل گیری دوباره پویش‌ها و ترتیبات منطقه‌ای خواهد شد.
برخلاف اعلام مکرر مبنی بر همبستگی، درگیری اسرائیل و ایران محدودیت‌های واقعی محور روسیه-چین-ایران را آشکار ساخت. همانگونه که دکتر ویتز تأکید دارد، این اتحاد، معامله‌ای است که با احتیاط اقتصادی و اولویت‌های رقابتی مهار شده است. در خصوص اینکه آیا این مشارکت به یک وزنه متعادل کننده پایدار در مقابل غرب تبدیل شده یا تحت فشار دچار شکاف ‌شود، بستگی دارد که این بازیگران چگونه در نظام جهانی بسیار پرچالش، حرکت و اقدام می کنند.