رسوایی اینترنت سفید؛ به نام رسانه‌ها و به کام سیاسیون

انتشار نام برخی از کسانی که «اینترنت سفید» دارند باعث حیرت و خشم جامعه‌ای شده که سال‌هاست درگیر داستان فیلترینگ است، کسب و کارش آسیب دیده، باید هزینه‌های اضافی بابت فیلترشکن بپردازد و بسیاری از اوقات کاهش سرعت اینترنت استفاده از فضای مجازی را برایش به کاری پرزحمت و زمان‌بر تبدیل کرده است. 

اینترنت سفید البته مربوط به دولت فعلی نیست و در دو دولت قبل هم چنین کاری رواج داشت. گویا داستان از زمان کرونا آغاز شده است؛ روزگاری که دورکاری باعث شد که بسیاری از خبرنگاران مجبور به فعالیت در خارج از محل کار باشند. اما ناگفته پیداست که کار خبری بهانه‌ای بود برای شکل‌گیری اینترنت طبقاتی. خیلی زود فهرست کسانی که خط‌شان سفید شد از دایره روزنامه‌نگاران خارج شد و افرادی را فراگرفت که هر کدام به واسطه ارتباطات خویش، توانستند از برکات این تبعیض بهره‌مند شوند.

شبیه این موضوع البته کم نیست: روزگاری ورود به طرح ترافیک مثلا مختص اقشار خاصی از جمله روزنامه‌نگاران بود اما به مرور سهمیه‌های خاص بیشتر و بیشتر شد، تا جایی که روزی نماینده‌ای نه تنها به ورود به طرح قانع نبود، بلکه حتی برای ورود به خط ویژه هم در گوش سرباز نیروی انتظامی می‌زد! ساده‌دلی است اگر گمان کنیم افرادی با این سطح توقع از اینترنت سفید برخوردار نباشند. 

امکان تازه توئیتر در نمایش مکان کاربران خود، بسیاری از افرادی که از این خطوط بهره می‌برند را رسوا کرد. برخی از این افراد در عین استفاده از اینترنت سفید، مخالف دسترسی آزاد مردم به شبکه‌های اجتماعی فیلترشده بودند. برخی داعیه حمایت از مردم را داشتند اما خود از امکان ویژه‌ای استفاده می‌کردند که برای مردم ممکن نبود، و برخی هم به دروغ اعلام کرده بودند که همچون مردم از فیلترشکن استفاده می‌کنند!

البته که این افراد همان‌طور که برای استفاده از شبکه‌هایی مثل توئیتر -که ظاهرا استفاده از آن غیرقانونی است- توجیهاتی داشتند، در این رسوایی تازه هم دست به دامان توجیه شدند. اما مگر می‌شود مردمی را که سال‌هاست با هزار زحمت و تبعیض مواجه هستند، با این دروغ‌های روی دروغ قانع کرد. به نظر می‌رسد که این افراد خود می‌دانند که دچار چه وضعیت ننگینی شده‌اند و دیگر روسیاهی‌شان با هیچ آبی پاک نمی‌شود. شاید به همین دلیل هم چندان تلاشی نمی‌کنند. از سویی قدرت عذرخواهی از آن‌ها ستانده شده است؛ اگر قرار باشد بابت این قبیل سوء استفاده‌ها و تبعیض‌ها از مردم عذرخواهی شود، تمام عمر برخی از افراد و مسئولان باید به عذرخواهی بگذرد!

ماحصل آنچه رسوایی اینترنت سفید به بار آورد را در چند گزینه می‌توان بیان کرد:

۱. مردم بیش از پیش فهمیدند که چشم امید به برخی افراد و گروه‌ها داشتن، ساده‌لوحی است. افرادی که از کوچکترین بهره‌مندی تبعیض آمیز نمی‌گذرند و منفعت خویش را بر هر اعتقاد و باور اجتماعی ترجیح می‌دهند، بیش از این که کنار مردم باشند، باری بر دوش مردم هستند.

۲. سوء‌استفاده از برخی مشاغل خاص برای استفاده از امکانات تبعیض‌آمیز همچنان ادامه دارد. بسیاری از فعالان رسانه، از جمله نفت‌ما شامل هیچ طرح اینترنت سفیدی نشدند؛ اما به لیست بلندبالای کسانی نگاه کنید که در روابط عمومی‌های مختلف مشغولند و از این اینترنت استفاده می‌کنند! افراد دیگری که هر توئیت‌شان قیمتی دارد و فیک‌نیوزشان دکان دونبش است از این اینترنت بهره‌مند شده‌اند و...!

۳.دولت پزشکیان متاسفانه در ساده‌ترین آزمون عمل به وعده خود (رفع فیلتر) مردود شده و حالا با وضعیت ویژه‌ای روبروست. ادامه این وضعیت مطمئنا دولت را بیش از پیش از مردم دور می‌کند. هر روز تاخیر ضربه‌ای سهمگین به پیکر دولتی می‌زند که این روزها حال و روز خوبی ندارد!