به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "
نفت ما"،اسرائیل و شرکای مدیترانهای با توسعه مسیرهای صادرات گاز و تاسیس هابهای ال ان جی تلاش میکنند نفوذ ترکیه بر گذرگاههای انرژی را کاهش دهند. این حرکت میتواند نقش آنکارا در تجارت منطقهای را تضعیف کند.
اروپا که پس از بحران انرژی به دنبال جایگزینی برای گاز روسیه بود، حالا نگاه ویژهای به منابع گازی شرق مدیترانه دارد. میادین عظیم گاز در اسرائیل، قبرس و مصر، فرصتهای تازهای برای صادرات انرژی به بازارهای اروپایی و آسیایی فراهم کردهاند.اسرائیل در مقطع اخیر با حمایت مستقیم آمریکا، توانسته روابط اقتصادی و زیرساختی خود با یونان و قبرس را مستحکم کند و نفوذ خود را در بازار انرژی و تجارت منطقهای افزایش دهد.این منابع انرژی، قلب تحولات جدید شرق مدیترانه هستند و باعث شدهاند اتحاد سهجانبه یونان، قبرس و اسرائیل بتواند مسیرهای تجارت و انرژی تا اقیانوس هند را هدفگذاری کند. چنین تحرکاتی نه تنها امنیت منطقهای را به چالش میکشد، بلکه استقلال اقتصادی و سیاسی کشورهای محلی را نیز تحت فشار قرار میدهد.
پروژههای زیرساختی کلیدی، شامل خط لوله ایستمد برای انتقال مستقیم گاز و کابل برق دریایی بزرگ برای اتصال شبکه برق سه کشور، امنیت انرژی اروپا را به شرق مدیترانه گره زدهاند. مسیر استراتژیک این اتحاد از شرق مدیترانه آغاز و از کانال سوئز و دریای سرخ عبور میکند، سپس خلیج عدن را پشت سر گذاشته و به بنادر هند و جنوب آسیا میرسد. این شبکه، کمربند جدیدی برای تجارت جهانی و امنیت انرژی ایجاد کرده، اما نفوذ مستقیم آمریکا و اسرائیل، استقلال منطقهای را تحت فشار قرار داده است.اما اسرائیل برای تضمین جریان انرژی و کاهش وابستگی به مسیرهای تحت نفوذ آنکارا، چند راهکار عملی در نظر گرفته است. راه مستقیم، خط لوله زیردریایی ایستمد است که گاز میادین شرقی اسرائیل و قبرس را به جزیره کرت و سپس به یونان و شبکه اروپایی منتقل میکند. این مسیر از آبهای تحت کنترل ترکیه عبور نمیکند، اما پیچیدگی فنی و هزینههای بالای ساخت، اجرای آسان آن را محدود کرده است.
گزینه عملیتر، ترانزیت دریایی است. گاز از طریق خطوط ساحلی کوتاه به تأسیسات مایعسازی یا شناور (FSRU) در بنادر مصر، قبرس یا یونان منتقل و سپس بهصورت LNG با کشتی به بازارهای اروپا و آسیا صادر میشود. این شیوه نیازمند همکاریهای بندری و تأمین امنیت مسیر دریایی از کانال سوئز تا خلیج عدن است، اما عملاً وابستگی به مسیرهای تحت نفوذ آنکارا را کاهش میدهد.راه سوم استفاده از هابهای منطقهای است، بهویژه تأسیسات مایعسازی مصر در دمیاطه و ایدکو که میتوانند گاز را یا بهطور مستقیم با کشتی یا از طریق ترانزیت زمینی کوتاه به بنادر یونان و جنوب اروپا برسانند. ترکیب این گزینهها همراه با خطوط انتقال مکمل و همکاری امنیتی دریایی، یک مسیر عملی و قابل اتکا برای «دورزدن» آنکارا فراهم میآورد و چشماندازی واقعی برای کنترل انرژی در دست اسرائیل و آمریکا ترسیم میکند.قبرس با دریافت سامانه دفاع هوایی پیشرفته باراک MX از اسرائیل، توان نظامی خود را تقویت کرده و بر مسیرهای حیاتی انرژی و تجارت نظارت میکند. این سیستم پهپادها، هواپیماهای جنگی و موشکهای کروز را رهگیری میکند و با اتصال به شبکه راداری اسرائیل، لایه هشدار اولیه گستردهای از دریای اژه تا شرق مدیترانه ایجاد میکند. این اقدام عملاً نفوذ اسرائیل و آمریکا را در منطقه تثبیت کرده و فشار بیشتری بر ترکیه و سایر کشورهای منطقه وارد میآورد.
تمرینهای نظامی مشترک میان قبرس، یونان و اسرائیل و توافقات دفاعی گسترده، نقش حصار جنوبی ناتو و غرب را تقویت کرده است. اسرائیل و آمریکا با این همکاری، منافع اقتصادی و امنیتی خود را در منطقه تضمین کرده و فرصتهای بالقوه برای استقلال کشورهای محلی را محدود کردهاند.مدیترانه دیگر تنها یک دریا نیست؛ بلکه نقطه آغاز یک مسیر جهانی است که مدیترانه، دریای سرخ، خلیج عدن و اقیانوس هند را به هم پیوند میدهد. با حمایت مستقیم آمریکا و اسرائیل، این مسیر نه تنها کنترل انرژی و تجارت جهانی را در اختیار غرب قرار میدهد، بلکه میتواند به تهدیدی برای امنیت و ثبات منطقه تبدیل شود. موفقیت این اتحاد، پایههای یک نظم اقتصادی و امنیتی جدید را میسازد که بیش از همه به نفع قدرتهای خارجی خواهد بود و آینده تجارت و انرژی میان اروپا و آسیا را به مسیرهای تعیینشده توسط آنها وابسته میکند.
منبع:فارس