چندنرخی بودن ارز؛ عامل اصلی کاهش انگیزه صادرکنندگان واقعی شده است

رئیس فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته گفت: فاصله بین نرخ ارز نیمایی و آزاد انگیزه صادرکنندگان را به ‌شدت کاهش داده؛ حتی طبق اسناد بالادستی که قرار بود ایران به درآمد ارزی ۲۰۰ میلیارد دلار برسد، به دلیل سیاست‌های ارزی نادرست و چندنرخی بودن، درآمد ارزی کشور امروز حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار است.

حمیدرضا صالحی، رئیس فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران در گفت و گو با آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی «نفت ما» با اشاره به اینکه پیمان‌سپاری ارزی و الزام به بازگشت ارز، تاثیر قابل‌توجهی بر کاهش صادرات کشور بر جای گذاشته و یکی از دلایل عمده افت صادرات محسوب می‌شود، مطرح کرد: علت اصلی این اتفاق، فاصله معنادار بین نرخ‌های اعلامی ارز در کشور و نرخ واقعی آن در بازار است که انگیزه صادرکنندگان را به ‌شدت کاهش داده است. در شرایطی که صادرکننده می‌تواند از ظرفیت‌های کشور برای افزایش صادرات استفاده کند، فاصله نرخ ارز نیما یا سایر نرخ‌های دستوری با نرخ بازار آزاد، عملاً مانع از تداوم فعالیت می‌شود.

وی ادامه داد: بر همین اساس، بسیاری از صادرکنندگان واقعی در عرصه صادرات حضور ندارند و حتی در مواردی که فعال هستند، با هویت و کارت بازرگانی خود فعالیت نمی‌کنند. از طرفی، طبق اسناد بالادستی از جمله برنامه ۲۰ ساله و چشم‌انداز ۱۴۰۴، ایران باید امروز به درآمد ارزی حدود ۲۰۰ میلیارد دلار می‌رسید که ۸۰ درصد آن از محل صادرات غیرنفتی تأمین شود.

به گفته رئیس فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته، به دلیل سیاست‌های ارزی نادرست و چندنرخی بودن ارز، درآمد ارزی کشور امروز حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار است که فاصله‌ای چشمگیر با اهداف تعیین‌شده دارد و دلیل اصلی آن، نبود مشوق برای افزایش درآمد ارزی و غلبه رویکردهای تنبیهی است.

صالحی در پایان خاطرنشان کرد: نتیجه چنین سیاست‌هایی، تضعیف ثبات اقتصادی و کاهش درآمد ارزی کشور است. در حالی که کاهش ارزش پول ملی معمولاً بهترین فرصت برای افزایش صادرات محسوب می‌شود، ایران برخلاف این قاعده، از چنین فرصتی بهره‌برداری نکرده است. ریشه این مسئله را باید در سیاست‌های نادرستی مانند چندنرخی بودن ارز و پیمان‌سپاری ارزی جست‌وجو کرد که آثار عمیق و گسترده‌ای بر اقتصاد کشور گذاشته‌ است.