مستقیم ‌ترین اشاره به نفت در آثار تقوایی، در مستند «نفت سیاه» است که در سال ۱۳۴۹ ساخته شد. این فیلم یکی از مهم‌ترین مستندهای اوست. در این فیلم، تقوایی به‌طور واقع‌گرایانه تأثیر صنعت نفت را بر زندگی مردم جنوب ایران نشان می‌دهد؛ از تغییرات اجتماعی تا اختلاف طبقاتی میان کارگران و مدیران شرکت‌های نفتی.