هر چه بیشتر در تابستان سخت فرو میرویم بیشتر به بزرگی این سخن دبیر سندیکای صنعت برق پی میبرم که در اردیبهشت ماه گفته بود: «به مردم توصیه میکنم برای تابستان، بادبزن و آفتابه تهیه کنند.» مطمئنم خیلیها این حرف ارزشمند را در آن روزها جدی نگرفته بودند. شاید خیلیها پوزخند زده بودند و گفته بودند: این چه حرفیه؟ وزیر نیرو پارسال اعلام کرده که در تابستان قطعی برق نداریم. تا وقتی هم که برق هست، آب هم هست! ولی کم کم معلوم شد آن چیزی که دبیر سندیکا در خشت خام میبیند وزیر گرانقدر در آینه مدیریتش نمیدیده است.
در آن روزها مردم و مدیران فکر خریدن برنج و انبار کردن آن بودند، برنج داشت گران میشد و خیلیها فکر میکردند دارند زرنگی میکنند، اما آنهایی که زرنگ بودند، در همان روزها رفتند و آفتابه و بادبزنشان را خریدند. دنیا دیدههای باتجربه میدانند که اگر آب قطع باشد و آفتابه نباشد، دنیا به اندازه سرسوزنی ارزش ندارد، و برنج داشتن یا نداشتن اصلا اهمیتی ندارد. اما سود واقعی را آنهایی که کردند که به جای خرید آفتابه و بادبزن شخصی، در صنعت آفتابه و بادبزن سرمایهگذاری کردند و برنده شدند.
وارن بافت، سرمایهگذار و کارآفرین آمریکایی که به عنوان یکی از ثروتمندترین و باهوشترین افراد جهان شناخته میشود، سخنی طلایی گفته است: «ریسکها از اینجا ناشی میشود که ندانید چه کاری انجام میدهید. پس برای کاهش ریسک، آگاهی خودتان را بالا ببرید.» آگاهی گاهی به شکل یک هشدار درباره خرید آفتابه خودش را به انسان نزدیک میکند اما بسیاری اصلا آن را جدی نمیگیرند. ژان پل سارتر میگوید: «اگر شکست خوردی، فقط خودت مقصری!»
در همان اواسط اردیبهشت ماه یک نفر از یکی از کارشناسان خبره بورس پرسید: به نظر شما من سهام ایرانخودرو را بخرم یا سهام فولاد مبارکه را؟ آن کارشناس بزرگ جواب داد: هیچ کدوم، الان فقط آفتابه بخر. الان آن یک نفر دائم درحق آن کارشناس دعا میکند و میگوید: خدا پدرش را بیامرزد، مرا از یک ضرر هنگفت نجات داد و به سوددهی واقعی رساند!
تیرماه گذشته در یکی از مناظرههای اقتصادی یکی از صاحبنظران بزرگ به نکته مهمی اشاره کرد. او گفت: الان مدتی است که بازار مسکن در رکود کامل است و جنگ هم آن را تشدید کرده است، بورس هم که هیچ! بازار خودرو هم که رونق ندارد، دولت هم که مانع سرمایهگذاری در رمزارزهاست، قیمت دلار و طلا هم که تغییر محسوسی نداشته است، پس الان سرمایهها در حال سرازیر شدن به کدام بازار است؟ او اجازه نداشت که در مناظره از «آفتابه و بادبزن» نام ببرد چون «سلطان آفتابه» کشور و «مافیای بادبزن» از قبل به او هشدارهایی در این خصوص داده بود. با این همه، وی تلاش کرد که به مردم آگاهی لازم را برای گریز از بحران آفتابه و بادبزن بدهد؛ دریغ که ما وارن بافت در ایران کم داریم.
با این همه هنوز هم دیر نشده است. هنوز بحران آب به بحران آفتابه نرسیده است و قطعی برق و گرمای هوا، بادبزن را به کالایی استراتژیک تبدیل نکرده است. اولا دعا کنید سلطان و مافیای مزبور بلایی سر دبیر سندیکای صنعت برق نیاورند که به همراه وارن بافت سعی کرد هشدار لازم را به مردم بدهد. ثانیا سعی کنید همین امروز به فکر نیاز خانواده خود باشید. بزودی کمبود این اقلام باعث تشکیل قرارگاه تامین آفتابه و بادبزن میشود، سپس پای دشمنان در کمبود این اقلام کشف میشود که به این وسیله سعی دارند نارضایتی را در جامعه گسترش بدهند و به اهداف شوم خود برسند، و حتی ممکن است سلطان آفتابه هم اعدام شود؛ اما چیزی تغییر نخواهد کرد. از ما گفتن بود!