به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "
نفت ما"،از ایران الانجی، پروژه بیست ساله، تا میدان نفتی آزادگان که سالهاست توسعه آن به تولید محدود منحصر شده؛ از برخی پروژههای پتروشیمی که گاه فاصله کلنگزنی تا افتتاح آن از یک دهه فراتر رفته تا فازهای ۳۶ ماهه میدان گازی پارس جنوبی که تکمیل آن بیش از صد ماه طول کشید؛ از پالایشگاههایی که سالها بیش از زمان پیش بینی شده اولیه برای تکمیل آن صرف شد تا پالایشگاه سردار سلیمانی که از اول تا آخر دولت رئیسی حتی به کلنگزنی هم نرسید، نمونههایی از پروژههای صنعت نفت است که نقطه مشترک آن طولانیشدن زمان اجرای آنها بوده است. اما آیا در همه جای دنیا همینطور است؟
مروری بر پروژههای مشابه در کشورهای نفتخیز نشان میدهد بزرگترین پروژهها در زمانی محدود به بهرهبرداری میرسند اما در ایران پروژههای مختلف غالبا چندین سال بیش از زمان اولیه، طول میکشد تا افتتاح شوند. چرا راه دور برویم! در همین ایران خودمان، زمانی نهچندان دور، پروژههای نفتی در مدت زمانی کوتاه تکمیل میشدند. چند نمونه را مرور کنیم:
عملیات اجرای پتروشیمی آبادان در سال ۱۳۴۶ آغاز شد و در ۱۴ آبان ۱۳۴۸ افتتاح شد؛ یعنی در ۲ سال!
احداث پالایشگاه شیراز در سال ۱۳۵۰ آغاز و در ۱۹ آبان ۱۳۵۲ افتتاح شد؛ فقط در ۲۶ ماه!
عملیات اجرایی پتروشیمی خارک در ۸ تیر ۱۳۴۶ آغاز شد و در ۱۵ آبان ۱۳۴۸ افتتاح شد؛ این هم در ۲ سال!
پروژه احداث پالایشگاه تهران، از دوم آبان سال ۱۳۴۴ آغاز و در سال ۱۳۴۶ راهاندازی شد؛ باز هم در ۲ سال!
کار ساخت پالایشگاه تبریز در سال ۱۳۵۳ آغاز و در بهمن ۱۳۵۶ افتتاح شد؛ فقط در ۳ سال!
احداث زودهنگام پروژهها منحصر به نفت نبود و در سایر بخشها نیز پروژههای تعریف شده در مدت زمان کوتاهی به نتیجه میرسید. به عنوان نمونه:
عملیات ساخت مجتمع مس سرچشمه در سال ۱۳۵۱ آغاز شد و این مجتمع در ۲۶ دی ۱۳۵۴ افتتاح شد.
ساخت ذوب آهن اصفهان در اسفند ۱۳۴۶ آغاز شد و در اسفند ۱۳۵۱ افتتاح شد.
ساخت استادیوم آزادی از فروردین ۱۳۴۸ شروع و در ۲۴ مهر ۱۳۵۰ افتتاح شد و نخستین مسابقه رسمی در آن در اسفند همان سال برگزار شد.
طولانیشدن مدت اجرای پروژهها در ایران دلایل متعددی دارد؛ از سومدیریت گرفته تا تغییرات نرخ ارز و تورم و... اما همین تطویل پروژهها موجب شده هر پروژهای با هزینهای گاه تا چند برابر پیش بینی اولیه به بهرهبرداری برسد و گاهی هم اصلا به مرحله بهرهبرداری نرسد! فعلا که ارادهای برای رفع این مشکل نیست و اگر هم باشد با این بیثباتی اقتصادی موجود در کشور نمیتوان امیدی برای حل این چالش در کوتاه مدت داشت.
.jpg)
افتتاح پالایشگاه شیراز/عکس: ایرنا