در تحلیل بنیادی بورس، تغییرات «حاشیه سود عملیاتی نسبت به سال قبل» یکی از مهمترین شاخصها برای ارزیابی عملکرد مدیران شرکت است. بر اساس این معیار، اگر فروش رشد کرده ولی حاشیه سود پایین آمده باشد، بیانگر این است که هزینهها سریعتر و بیشتر از درآمد رشد کردهاند. در واقع نقش مدیریت در کنترل هزینهها و سوددهی شرکت بر اساس این معیار پیش از جمع بندی حسابها و گزارش مالی قطعی سالیانه معلوم میشود و این یکی از معیارهایی است که بازار بر اساس آن و قبل از گزارش مالی در مجمع تصمیم میگیرد که به سمت کدام سهم برود.
با این توضیح اولیه، گزارش امروز را به مقایسه درصد حاشیه سود عملیاتی شش ماهه شرکتهای پتروشیمی اختصاص دادهایم:
گروه یک- پتروشیمیهایی که درصد حاشیه سود عملیاتیشان نسبت به سال گذشته بالاتر رفته است. شش پتروشیمی چنین وضعیتی دارند که ترتیب آنها بر اساس افزایش درصد به شرح زیر است:
1-پتروشیمی لردگان با 11.7 درصد افزایش حاشیه سود عملیاتی شش ماهه نسبت به سال گذشته در صدر قرار دارد. درصد مربوط به شش ماهه سال قبل این پتروشیمی 13.4 درصد بوده که در شش ماهه نخست امسال به 25.1 درصد رسیده است.
2- پتروشیمی شازند با 7.3 درصد افزایش این معیار در رده دوم قرار دارد. درصد مربوط به شش ماهه سال قبل این پتروشیمی 1.2 درصد بوده که در شش ماهه نخست امسال به 8.5 درصد رسیده است.
3- پتروشیمی تندگویان هم با افزایش 3.7 درصدی حاشیه سود عملیاتی شش ماههاش نسبت به همین مدت در سال قبل سومین پتروشیمی موفق با این معیار بوده است. درصد مربوط به شش ماهه سال قبل این پتروشیمی 3.7 درصد بوده که در شش ماهه نخست امسال به 8.1 درصد رسیده است.
4- پتروشیمیهای مارون، جم و قائد بصیر هم به ترتیب با 2 درصد، یک درصد و یک درصد افزایش از دیگر شرکتهای این گروه بودهاند.
گروه دو- پتروشیمیهایی که اگرچه درصد حاشیه سود عملیاتیشان نسبت به سال قبل کاهش یافته است اما همچنان درصدشان بالاتر از صفر است. در واقع علی رغم کاهش هزینهها هنوز نتوانسته بر درآمدها پیشی بگیرد. بدیهی است که هر چه کاهش درصد کمتر باشد، باید نسبت به آن شرکت دید بهتری داشت و امکان بازگشت آن شرکت به وضعیت مطلوب بالاتر است. 12 پتروشیمی چنین وضعیتی دارند که ترتیب آنها بر اساس کمترین میزان کاهش درصد نسبت به سال گذشته به شرح زیر است:
1- سه پتروشیمی نوری، امیرکبیر و پارس به ترتیب با کاهش 1.4 درصدی، 1.5 درصدی و 2.1 درصدی در واقع وضعیت متعادلی دارند و باید امیدوارانه به وضعیت آینده آنها نگریست. درصد مربوط به شش ماهه سال قبل پتروشیمی نوری 18درصد بوده که در شش ماهه نخست امسال به 16.6 درصد کاهش پیدا کرده است. درصد مربوط به شش ماهه سال قبل پتروشیمی امیرکبیر 11.5 درصد بوده که در شش ماهه نخست امسال به 10 درصد کاهش پیدا کرده است. درصد پارس هم از 10 به 7.9 کاهش یافته است.
2- چهار پتروشیمی اصفهان، شیمیبافت، آریاساسول، جمپیلن و زاگرس با کاهش بین 3 تا 12 درصدی مواجه بودند. میزان کاهش درصد این پتروشیمیها به ترتیب عبارت است از 3.1 درصد، 4.9 درصد، 6.5 درصد، 7.2 درصد و 11.3 درصد.
3- چهار پتروشیمی بوعلی، خراسان، شیراز و خارک با کاهش بیش از 16 درصدی، بر اساس این معیار وضعیت ناامیدکنندهای دارند. بوعلی 17 درصد کاهش داشته، خراسان 18.5 درصد و شیراز 19.6 درصد. پتروشیمی خارک هم با کاهش درصدش از 55.9 به 7.6 درصد در اوج این ناکامیهاست.
گروه سوم- پتروشیمیهایی که نه تنها درصد حاشیه سود عملیاتی نسبت به سال قبل کاهش یافته بلکه این درصدشان در شش ماهه نخست سال جاری منفی شده است! به نظر میرسد چنین درصدی به منزله آژیر قرمز برای مدیریت این پتروشیمیها ست. دو پتروشیمی مرتبط فنآوران و غدیر چنین وضعیتی دارند. درصد مربوط به سال گذشته فنآوران 28.7 درصد بوده است که امسال به منفی 2.1 سقوط کرده است. غدیر هم از 16.3 درصد به منفی 7 درصد سقوط داشته است.
«نفت ما» سعی میکند در گزارش دیگری نشان دهد که واکنش بازار به این معیار چه بوده است و به این ترتیب میزان اهمیت این معیار را برای بازار سرمایه بررسی کند.