۰
plusresetminus
تاریخ انتشاريکشنبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۶ - ۱۳:۰۰
کد مطلب : ۸۱۴۲۱

افزایش دو برابری صادرات نفت ایران به ترکیه

صادرات نفت خام و میعانات ایران در سال ۲۰۱۷، به ۱ میلیارد بشکه رسید که از این میزان ۷۷۷ میلیون بشکه نفت خام و ۱۸۰ میلیون بشکه میعانات بوده است که به طور متوسط ۲.۶۲ میلیون بشکه در روز بوده و از میان ۲.۱ میلیون بشکه نفت خام و ۴۹۰ هزار بشکه میعانات در روز بوده است. درآمد نفتی ایران درسال ۲۰۱۷، ۴۸ میلیارد دلار با قیمت متوسط ۵۰ دلار در هر بشکه بوده است. واردات نفت ترکیه درسال ۲۰۱۷، ۲۴.۹ میلیون تن بوده است. در این میان ایران ۷ میلیارد دلار در ۱۱ ماهه سال ۲۰۱۷ به ترکیه نفت و گاز صادر کرده است که ۷.۴ میلیون تن نفت در هفت ماه اول ۲۰۱۷ بوده است. سهم ایران در تامین نفت ترکیه از ۲۳.۳ درصد به ۵۰.۹ درصد رسیده و بعد از عراق دومین کشور تامین کننده نفت ترکیه بوده است.
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ،صادرات نفت خام و میعانات ایران در سال 2017، به 1 میلیارد بشکه رسید که از این میزان 777 میلیون بشکه نفت خام و 180 میلیون بشکه میعانات بوده است که به طور متوسط 2.62 میلیون بشکه در روز بوده و از میان 2.1 میلیون بشکه نفت خام و 490 هزار بشکه میعانات در روز بوده است. درآمد نفتی ایران درسال 2017، 48 میلیارد دلار با قیمت متوسط 50 دلار در هر بشکه بوده است. واردات نفت ترکیه درسال 2017، 24.9 میلیون تن بوده است. در این میان ایران 7 میلیارد دلار در 11 ماهه سال 2017 به ترکیه نفت و گاز صادر کرده است که 7.4 میلیون تن نفت در هفت ماه اول 2017 بوده است. سهم ایران در تامین نفت ترکیه از 23.3 درصد به 50.9 درصد رسیده و بعد از عراق دومین کشور تامین کننده نفت ترکیه بوده است. روابط تجاری بین ایران و ترکیه در سال ٢٠١٧، از زمانی که دو کشور برای یافتن راه حلی برای جنگ سوریه به همکاری پرداختند، افزایش یافت. ترکیه در هفت ماه نخست سال ٢٠١٧ چیزی نزدیک به 7.5 میلیون تن نفت به ارزش 7.4 میلیارد دلار از ایران وارد کرده است و کاهش صادرات ترکیه به ایران نیز به سبب کاهش صادرات طلا به ایران بوده که از 1 میلیارد و 3 میلیون دلار در سال ٢٠١٦ به ١١١ میلیون دلار در سال گذشته کاهش یافته است. اگرچه ترکیه روابط چندان خوبی با آمریکا ندارد اما آشتی آنکارا - واشینگتن می تواند بر روند روابط تهران و آنکار تأثیر بگذارد. یعد از چهار سال کاهش تجارت بین ترکیه و ایران، با آغاز همکاری بین دو کشور در سوریه، داد و ستد بین دو کشور در سال ٢٠١٧ افزایش یافت. با بررسی اعداد و ارقام پنج سال گذشته، فضای سیاسی بین آنکارا و تهران ظاهراً به طور مستقیم بر روابط بازرگانی بین دو کشور تأثیر می گذارد. حجم مبادلات تجارتی تهران – آنکارا در دورانی کاهش یافت که سیاست های ترکیه در خاورمیانه به همکاری نزدیک تر با عربستان و اختلافات عمیق تر با ایران منتهی شد. اما حجم داد و ستد تجاری دو کشور در سال ٢٠١٧، وقتی تهران و آنکارا با هم در سوریه به همکاری پرداختند، افزایش یافت. حجم مبادلات تجاری بین ترکیه و ایران در سال ٢٠١٢ به بالاترین میزان یعنی 21 میلیارد و 900 میلیون دلار رسید. اما در سال ٢٠١٣، به شدت کاهش یافت و متأثر از تحریم های آمریکا علیه ایران، به 14.5 میلیارد دلار رسید. دو کشور، در تلاش برای ارتقای همکاریهای بازرگانی، در آغاز سال ٢٠١٥ توافق ترجیحی تجاری منعقد کردند. از طرفی، توافق هسته ای ایران با قدرت های جهانی به حذف تحریم ها منتهی شد و به چنین امیدهایی دامن زد که موانع عمده ای بر سر راه رونق تجارت دوجانبه باقی نخواهد ماند. با وجود این تحولات مثبت، اما حجم تجارت در سال ٢٠١٥ به 9.7 میلیارد دلار رسید و سپس در سال ٢٠١٦ به 9.6 میلیارد دلار افزایش یافت. این دو رقم نه چندان مطلوب، نشانه آشکاری بودند که تا زمانی که دو کشور اختلافات خود در عرصه سیاست های منطقه ای، از جمله بحران در سوریه را، حل و فصل نکنند، امکان رونق تجاری دو جانبه وجود نخواهد داشت. اما اوضاع در سال ٢٠١٧ رو به تغییر گذاشت، زمانی که ترکیه در سوریه در مقابل آمریکا قرار گرفت و برای حل مساله جنگ در سوریه نیز با ایران و روسیه همراه شد. نگرانی مشترک دو کشور درباره احتمال اینکه کشور بعدی باشند که دستخوش ناآرامیهای منطقه ای قرار گیرند، یکی از عوامل مهمی بوده است که تهران و آنکار را به هم نزدیک ساخته است و این در حالیست که مساله کردستان نیز همزمان برای هر دو کشور پیچیده تر از گذشته شده است. ترکها از دیرباز نگران بوده اند که قدرت های غربی قصد دارند که کشورشان را تقسیم کنند و همین مساله عامل مهم شکل دهنده سیاست های خارجی و داخلی این کشور بوده است. در این راستا، انگیزه اصلی در پس اتحاد جدید ترکیه اینست که خطرات منتهی به تجزیه کشور را خنثی سازد. از نظر بسیاری از مردم و حتی مقامات دولتی در ترکیه، بسیاری از کشورهای عضو ناتو به واقع متحد نیستند، اما قدرت های غربی درصدند که ترکیه را تجزیه کنند و یک دولت کُرد وابسته در مجاورت ایران ایجاد کنند و جایگاه ترکیه به مثابه قدرت منطقه ای را کاهش دهند. از اینرو، ایده تقویت اتحاد منطقه ای از حمایت همگانی گسترده برخوردار است. در نتیجه، آشتی سیاسی، اقتصادی و نظامی با ایران، روسیه و عراق و گفتمان حفظ تمامیت ارضی سوریه بر اساس مفهوم همکاری با متحدین و مقابله با تهدیدات مرزی ترکیه و اجتناب از تجزیه استوار است. در نتیجه، در راستای تقویت اتحادهای منطقه ای، در سال گذشته دیدارهای سطح بالا بین ترکیه و ایران صورت گرفت. هر دو جناح توافق کردند که در معاملات دوجانبه از ارزهای ملی، به جای دلار، استفاده کنند. توافق در این زمینه در ماه اکتبر بین بانک مرکزی ایران و ترکیه منعقد شد. به موازات این آشتی سیاسی، حجم تجارت برای نخستین بار، بعد از ٢٠١٢، افزایش یافت و به سقف 10.7 میلیارد دلار رسید که نسبت به سال ٢٠١١ 1.1 میلیارد دلار افزایش یافت. البته، ایران از این تحول، بیش از ترکیه منفعت برد. واردات این کشور از ترکیه به 3.2 میلیارد دلار رسید که از 5 میلیارد دلار در سال ٢٠١٦ کمتر بود، در حالیکه صادراتش به ترکیه به بیش از 7.5 میلیارد دلار رسید که از 4.7 میلیارد دلار سال قبل بیشتر بود. به عبارت دیگر، ایران توازن تجاری را از ٢٦٦ میلیون دلار کسری در سال ٢٠١٦ به مازاد 4.3 میلیارد دلار در سال ٢٠١٧ به نفع خود تغییر داد. در واقع، این ارقام نشان می دهند که تجارت بین دو کشور به وضع عادی باز می گردد. در طول ١٧ سال گذشته، سال ٢٠١٦ تنها سالیست که ایران در مقابل ترکیه کسری تراز بازرگانی داشت و این در حالیست که مازاد تجاری در سالهای دیگر چیزی بین ٥٧٩ میلیون و 8.8 میلیارد دلار در نوسان بوده است آیا این توازن چگونه به نفع ایران تغییر کرد؟ باید گفت، افزایش صادرات نفت به ترکیه یک عامل مهم بوده است. داده های رسمی هنوز در دسترس قرار ندارند، اما طبق ارقام خبرگزاری آناتولی، واردات نفت از ایران در هفت ماه نخست سال ٢٠١٧ به 7.4 میلیارد دلار رسید که نشان دهند ١٤٢ درصد افزایش نسبت به دوره مشابه در سال پیش بود. افزایش بیش از صد در صدی نیز در واردات ترکیه در زمینه روی فرآوری نشده، مواد معدنی و کود شیمیایی، آلومینیوم فرآوری نشده و میوه جات خشک و تازه دیده شده است. چرا صادرات ترکیه کاهش یافته است؟ این کاهش به طور عمده از کاهش چشمگیر صادرات طلای ترکیه به ایران ناشی می شود که از1.3 میلیارد دلار در سال ٢٠١٦ به ١١١ میلیون دلار در سال گذشته کاهش یافت. ذخایر عظیم انرژی ایران - ١٥٠ میلیارد بشکه نفت خام و 33.5 تریلیون متر مکعب گاز طبیعی - این کشور را به یکی از تولیدکنندگان عمده انرژی در جهان تبدیل ساخته است و این در حالیست که ترکیه همسایه در بحبوحه تلاشها برای اینکه به مسیر انرژی مهم بین خاورمیانه و اروپا تبدیل شود، خود واردکننده عمده نفت و گاز باقی می ماند. تقویت روابط اثقتصادی با ایران به احتمال برای ترکیه سودمند است، اما به سبب حرکت های اخیر آشتی جویانه بین ترکیه و واشینگتن احتمال عقب نشینی در این روابط وجود دارد. دولت ترامپ به وضوح ایران را هدف قرار داده است. در این بین، ترکیه، به سبب خرید موشکهای پیشرفته روسی و اختلافات در سوریه، به هدف احتمالی تحریم های آمریکا تبدیل شده است. اگر آنکارا با آشتی با واشینگتن متعهد باقی بماند، به طور قطع برای حفظ همکاری همزمان با ایران نیازمند مهارت های همه استادانه همه جانبه است.    
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی


اکسیداسیون کاتالیزوری، روشی در حال تکامل جهت گوگرد زدایی
ساسان طالب نژاد/دکتری مهندسی شیمی و کارشناس توسعه کسب و کار در حوزه پتروشیمی و‌پالایش
پتروشیمی صنعت بی سردار!
عبدالرسول دشتی